Masakra w Depayin

Masakra w Depayin

Państwo	Mjanma
Miejsce	na obrzeżach Depayin
Data	30 maja 2003
Godzina	8:00
Liczba zabitych	co najmniej 70
Typ ataku	masakra
Położenie na mapie Mjanmy miejsce zdarzenia
22°28′00″N 95°09′00″E/22,466667 95,150000

Masakra w Depayin – napad rządowych bojówek na konwój birmańskiej dysydentki Aung San Suu Kyi, do którego doszło 30 maja 2003 roku, odczytywany jako próba zamachu na jej życie.

Po zwolnieniu z aresztu domowego 6 maja 2002 roku, Suu Kyi odbyła między 11 czerwca 2002 i 13 kwietnia 2003 roku podróże do 95 miast Birmy, by otwierać biura swojej partii. Począwszy od 6 maja 2003 roku rozpoczęła podróż po prowincjach Mandalaj i Sikong oraz stanie Kaczin. Podróże odbyły się po uzyskaniu zgody władz oraz lokalnych komisji wyborczych^[1].

Przeprowadzenie operacji nadzorowali z pobliskiego Monywar zastępca ministra spraw wewnętrznych i wojskowy komendant dystryktu. Przygotowania na miejscu ataku rozpoczęto na kilka dni przed akcją, rekwirując na potrzeby przygotowań budynek szkoły i kilkadziesiąt samochodów miejscowych, a także zatrudniając lokalnych rzemieślników do przygotowania miejsca zasadzki^[2].

Do zdarzenia doszło 30 maja 2003 roku, gdy na konwój wiozący Suu Kyi i jej współpracowników przez Górną Birmę, napadła rządowa bojówka^[3] uzbrojona w kije i noże (jej dowódca − kapitan armii − posługiwał się pistoletem)^[4]. W odludnym miejscu grupa kilkuset rządowych bojówkarzy przygotowała zasadzkę na konwój. Napastnicy zatrzymali samochody i zaczęli wyciągać ze środka pasażerów, których bito^[3], gwałcono^[2] i mordowano − zgodnie z wcześniejszymi poleceniami Suu Kyi działacze nie stawiali oporu. Szacowana liczba ofiar doszła do 70^[3], opozycja opublikowała listę 115 nazwisk osób zaginionych^[4].

Część osób, które przeżyły atak i zdołały wyrwać się z zasadzki, uciekała w stronę samego Depayin. Tam uciekinierzy zostali zaatakowani przez drugą grupę bojówkarzy^[1].

Część ciał spalono na miejscu, zaś prochy wrzucono do pobliskiej rzeki Mu^[4], a około 100 (w tym ciężko rannych) wywieziono z miejsca masakry w odludne miejsce i pogrzebano lub przewieziono do krematoriów^[2]. Po zdarzeniu władze nawet nie próbowały pozorować żadnych działań, które sugerowałyby, że podjęły śledztwo w sprawie wyjaśnienia okoliczności zajścia^[4].

Suu Kyi przeżyła napaść, ponieważ jej kierowca nie posłuchał polecenia i w chwili napadu zdołał przebić się przez atakujących i wyprowadzić samochód z pułapki^[3].

Fakt, że Suu Kyi zdołała wyjść cało z ataku, zrodził spekulacje co do charakteru akcji − według analityków mógł świadczyć zarówno o niekompetencji wykonawców jak i o zamiarze zastraszenia Suu Kyi, a nie jej zabicia^[3].

Po masakrze w Depayin władze oficjalnie ogłosiły, że to bojówki opozycji napadły na przedstawicieli władz^[2]. 31 maja Suu Kyi została ponownie uwięziona^[5] i osadzona w areszcie domowym, trwającym do 2010 roku^[3], a wobec innych ocalonych zapadły surowe wyroki^[6].